Ngawangun
Kulawarga
IBW Widiasa Kenitén
Upacara
pawiwahan,
Pakilitan alaki
rabi,
Yowana istri lan
lanang,
Ngwangun
kulawarga mungguh,
Triupasaksi
muputang,
Bhuta saksi,
Saksi manusa lan
Déwa.
(Dra Ni Madé Sri
Arwati, M.Si, Geguritan Manusa Yadnya,pada 1)
Pawiwahan pinaka panunggalan kama
bang kama putih.Pawiwahan matemu purusha pradana. Patemuné mapangapti mangda
mamargi lanus kantos kawekas. Sang alaki rabi mapangapti kulawargané mamargi
antar.
Sane mangkin katah sang durung
ngamargiang pawiwahan sampun nemuang kama bang kama putih. Janten pamarginé
punika nénten manut saking pangandikan Sanghyang Sastra. Pigodan smarané
gumanti nénten dados tambakin punapi malih galah utawi indriané ngrubéda mangda
dagingin. Wénten sampun mobot wau ngamargiang pawiwahan.Pawiwahanné kadi
kapaksa mangda kamargiang. Sentana sané wetu katahan mamargi nénten nganutin
sulur kamanusan.
Sang mangga wikan ngandikaang ring
pawiwahan punika mamargi saksi.Saksi sekala-niskala.Kaucap Triupasaksi.Déwa
saksi,manusa saksi, bhuta saksi. Déwa saksi,saksi saking sanghyang
Triodasasaksi. Tatuwekné mangda manggihin galang pamarginé jagi magrehastha.
Yadiastun wénten piambeng, gelis manggihin pamargi. Sang alaki rabi arangan
matungkas,marebat, utawi nenten naen nilar saking sasana alaki rabi. Punapi
malih jagi purun nyolong smara utawi selingkuh kadi baosé mangkin. Santukan éling
alaki rabi gumanti ngicénin galah kawitanné mangda prasida ngamargiang karmané
sané durung puput kamargiang sadawegé kantun ring mracepada. Kulawarga sané suci
jagi kateduinin olih kawitanné.
Saksi manusa, kaucap saking prajuru
utawi pasemetonan. Semeton utawi prajuru banjar,désa jagi nyobiahang sang alaki
rabi ring pakraman. Sang alaki rabi sampun kaiket olih tatakrama ring banjar
ring désa. Sang alaki rabi ngamargiang saurah-arih ring banjar utawi ring désa.
Tatuwekné mangda tetep pakramane mamargi nganutin sulur samaliha genah
malajahang angga sampun magrehasta. Wénten uger-uger sané patut margiang,mangda
sampunang ngawetuang pikobet ring pungkuran.
Lian ring saksi ring ajeng, wénten
taler bhuta saksi. Sinalih tunggil upakarané kaucap biakaon(biakala).Bhuta sané
sampun kaicénin pisuguh mangda mrasidayang dados bhuta hita. Ngrahayuang,ngrajegang
pamargin pawiwahanné utawi kulawargané kantos kawekas. Kulawarga sané manut pamarginé saking niti Sanghyang Sastra.
Kulawarga prasida ngicénin rasa bagia ring angga taler ring pakraman. Kulawarga
sané sampun maupaksasi mautsaha mangda sayan-sayan antar pamarginné ,pigodanné
arangan kapanggih.
Labels: Esai