Esai Ngawangun Kulawarga



Ngawangun Kulawarga
IBW  Widiasa Kenitén
Upacara pawiwahan,
Pakilitan alaki rabi,
Yowana istri lan lanang,
Ngwangun kulawarga mungguh,
Triupasaksi muputang,
Bhuta saksi,
Saksi manusa lan Déwa.
(Dra Ni Madé Sri Arwati, M.Si, Geguritan Manusa Yadnya,pada 1)
            Pawiwahan pinaka panunggalan kama bang kama putih.Pawiwahan matemu purusha pradana. Patemuné mapangapti mangda mamargi lanus kantos kawekas. Sang alaki rabi mapangapti kulawargané mamargi antar.

            Sane mangkin katah sang durung ngamargiang pawiwahan sampun nemuang kama bang kama putih. Janten pamarginé punika nénten manut saking pangandikan Sanghyang Sastra. Pigodan smarané gumanti nénten dados tambakin punapi malih galah utawi indriané ngrubéda mangda dagingin. Wénten sampun mobot wau ngamargiang pawiwahan.Pawiwahanné kadi kapaksa mangda kamargiang. Sentana sané wetu katahan mamargi nénten nganutin sulur kamanusan.
            Sang mangga wikan ngandikaang ring pawiwahan punika mamargi saksi.Saksi sekala-niskala.Kaucap Triupasaksi.Déwa saksi,manusa saksi, bhuta saksi. Déwa saksi,saksi saking sanghyang Triodasasaksi. Tatuwekné mangda manggihin galang pamarginé jagi magrehastha. Yadiastun wénten piambeng, gelis manggihin pamargi. Sang alaki rabi arangan matungkas,marebat, utawi nenten naen nilar saking sasana alaki rabi. Punapi malih jagi purun nyolong smara utawi selingkuh kadi baosé mangkin. Santukan éling alaki rabi gumanti ngicénin galah kawitanné mangda prasida ngamargiang karmané sané durung puput kamargiang sadawegé kantun ring mracepada. Kulawarga sané suci jagi kateduinin olih kawitanné.
            Saksi manusa, kaucap saking prajuru utawi pasemetonan. Semeton utawi prajuru banjar,désa jagi nyobiahang sang alaki rabi ring pakraman. Sang alaki rabi sampun kaiket olih tatakrama ring banjar ring désa. Sang alaki rabi ngamargiang saurah-arih ring banjar utawi ring désa. Tatuwekné mangda tetep pakramane mamargi nganutin sulur samaliha genah malajahang angga sampun magrehasta. Wénten uger-uger sané patut margiang,mangda sampunang ngawetuang pikobet ring pungkuran.
            Lian ring saksi ring ajeng, wénten taler bhuta saksi. Sinalih tunggil upakarané kaucap biakaon(biakala).Bhuta sané sampun kaicénin pisuguh mangda mrasidayang dados bhuta hita. Ngrahayuang,ngrajegang pamargin pawiwahanné utawi kulawargané kantos kawekas.    Kulawarga sané manut pamarginé saking niti Sanghyang Sastra. Kulawarga prasida ngicénin rasa bagia ring angga taler ring pakraman. Kulawarga sané sampun maupaksasi mautsaha mangda sayan-sayan antar pamarginné ,pigodanné arangan kapanggih.

Labels: