Geguritan
Baturtaskara :
Sadurungé Dados Wiku Patut Suci
Olih IBW Widiasa Kenitén
Dados wiku luih pisan. Sakéwanten
sadurungé dados wiku patut pisan kadasarin antuk pamargi sané manut sastra.
Patut éling ring pikayunan. Mresidayang ngret indria. Pamargi sané lempas ring
agama edohin pisan. Minekadi, mamaling, kadi turah mangkin kabaos korupsi,
mamarikosa, seneng ring somah timpal patut icalang ring pikayunan. Mangda
sampunang kabakta pamarginé asapunika ri sampuné mapoggala. Taler mangda
sampunang kaucap mantan koruptor, mantan pamégal taler mantan-mantan
sané tiosan.
Wantah
dados wiku mawit saking nénten suci pikayunan utawi laksanané bénjangan diastun sampun mapoggala taler pacang
katangehan kémanten. Karmaphalané nénten dados pacang impasin. Jagi mamargi,
ngrereh galah manten. Karmaphalané nénten uning ring sang sampun maprucut,
mateteken, mabusana sarwa petak. Karmaphalané sané sampun kasurat ring
telenging hredaya nénten dados sunglapin antuk pakantenan saking pinggir. Sané
kanten suci.Mawinan sadurungé dados wiku patut mataki-taki suci, punapi malih
ri sampuné mapoggala. Sapunika Madé Jimbar mahbahang ring Geguritan
Baturtaskara, kacitak antuk Toko Buku Indra Jaya, Singaraja.
Dados wiku nénten dados lempas
saking pamargin nabé. Utawi titah Widhi
, bangbang guru bangbang sisia. Sampunang mamurug pawarah Widhi. Wantah sampun
nénten kadadosang sampunang marginina.
Wénten titah sakadi rahina nénten kalugrahan ninggal pasraman ri
kalaning sasih karo,patut marginin. Wantah purun mamurug,bencana pacang
kapanggih:
Rikalaning sasih karo/ tan
kayogya tulak mulih/ apan panedenging karo/ jalaran kita ngemasin/ aja kita
manungkasin/ yan kita wanya mamurug/ tan wurungan kita pejah/ mogi nanak pageh
hati/ pupus wuwus/ Sanghyang Budha nuli musna// ( Sinom, kaca 15).
Wantah sampun paileh pacang
katangehan, pamarginé nénten anut daweg walaka, wénten manten pabancana rauh.
Sakadi istri maya. Anak istri sané mresidayang ngobahang pabratan sang maangga
wiku. Yan rerehang sampun dados wiku nénten dados malih nyeledetin anak istri
ayu. Puniki tios, purun munggelang brata mangda polih makrida :
Kudang warsa / Ida Padanda
Witaskara/ asrama ring wanagiri/ pageh nglarang/ swadarmaning kapanditan
kocap/ mangkin sampun janji/ istri maya/manyingsé ngoda sang resi// (
Durma, 5, kaca 17).
Yan matanduran ayu, ayu pacang
poponi, sapunika taler wantah matanduran ala,sané jagi poponin taler ala.
Yadiastun sampun mapoggala , mapargin karmaphalané nénten dados impasin. Nutug
kémanten. Punapi malih sampun pailehan pamargin Sanghyang Kalamertiu, patiné
jagi kapanggih manten. Santukan sadurungé mapoggala malaksana lempas saking
pangandikan Sanghyang Sastra :
Cai mula inan corah/ né tan
surud/ ngrusak jagat petah/ karuruhan uling malu/ mara jani katemokang/
ngangken pranda/ pangus mangilidang letuh/ sing buwung iba mapunggal/ réh dosa
ngebekin gumi// (Pangkur,5 kaca 42).
Sadurungé dados wiku mangda
kadasarin antuk pamargin sané manut sastra.Mataki-taki jagi maséwaka darma.
Nganutang pikayunan sareng laksana. Ngrereh linggih suci kadasarin antuk
pikayunan sané suci. Mangda sampunang ri sampuné mapoggala polih ujar ala.
Labels: Geguritan