Geguritan Baturtaskara : Sadurungé Dados Wiku Patut Suci

Geguritan Baturtaskara :
Sadurungé Dados Wiku Patut Suci
Olih IBW Widiasa Kenitén

            Dados wiku luih pisan. Sakéwanten sadurungé dados wiku patut pisan kadasarin antuk pamargi sané manut sastra. Patut éling ring pikayunan. Mresidayang ngret indria. Pamargi sané lempas ring agama edohin pisan. Minekadi, mamaling, kadi turah mangkin kabaos korupsi, mamarikosa, seneng ring somah timpal patut icalang ring pikayunan. Mangda sampunang kabakta pamarginé asapunika ri sampuné mapoggala. Taler mangda sampunang kaucap mantan koruptor, mantan pamégal taler mantan-mantan sané tiosan.
            Wantah dados wiku mawit saking nénten suci pikayunan utawi laksanané bénjangan  diastun sampun mapoggala taler pacang katangehan kémanten. Karmaphalané nénten dados pacang impasin. Jagi mamargi, ngrereh galah manten. Karmaphalané nénten uning ring sang sampun maprucut, mateteken, mabusana sarwa petak. Karmaphalané sané sampun kasurat ring telenging hredaya nénten dados sunglapin antuk pakantenan saking pinggir. Sané kanten suci.Mawinan sadurungé dados wiku patut mataki-taki suci, punapi malih ri sampuné mapoggala. Sapunika Madé Jimbar mahbahang ring Geguritan Baturtaskara, kacitak antuk Toko Buku Indra Jaya, Singaraja.
            Dados wiku nénten dados lempas saking pamargin nabé.  Utawi titah Widhi , bangbang guru bangbang sisia. Sampunang mamurug pawarah Widhi. Wantah sampun nénten kadadosang sampunang marginina.  Wénten titah sakadi rahina nénten kalugrahan ninggal pasraman ri kalaning sasih karo,patut marginin. Wantah purun mamurug,bencana pacang kapanggih:
            Rikalaning sasih karo/ tan kayogya tulak mulih/ apan panedenging karo/ jalaran kita ngemasin/ aja kita manungkasin/ yan kita wanya mamurug/ tan wurungan kita pejah/ mogi nanak pageh hati/ pupus wuwus/ Sanghyang Budha nuli musna// ( Sinom, kaca 15).
            Wantah sampun paileh pacang katangehan, pamarginé nénten anut daweg walaka, wénten manten pabancana rauh. Sakadi istri maya. Anak istri sané mresidayang ngobahang pabratan sang maangga wiku. Yan rerehang sampun dados wiku nénten dados malih nyeledetin anak istri ayu. Puniki tios, purun munggelang brata mangda polih makrida :
            Kudang warsa / Ida Padanda Witaskara/ asrama ring wanagiri/ pageh nglarang/ swadarmaning kapanditan kocap/ mangkin sampun janji/ istri maya/manyingsé ngoda sang resi// ( Durma, 5, kaca 17).
            Yan matanduran ayu, ayu pacang poponi, sapunika taler wantah matanduran ala,sané jagi poponin taler ala. Yadiastun sampun mapoggala , mapargin karmaphalané nénten dados impasin. Nutug kémanten. Punapi malih sampun pailehan pamargin Sanghyang Kalamertiu, patiné jagi kapanggih manten. Santukan sadurungé mapoggala malaksana lempas saking pangandikan Sanghyang Sastra  :
            Cai mula inan corah/ né tan surud/ ngrusak jagat petah/ karuruhan uling malu/ mara jani katemokang/ ngangken pranda/ pangus mangilidang letuh/ sing buwung iba mapunggal/ réh dosa ngebekin gumi// (Pangkur,5 kaca 42).
            Sadurungé dados wiku mangda kadasarin antuk pamargin sané manut sastra.Mataki-taki jagi maséwaka darma. Nganutang pikayunan sareng laksana. Ngrereh linggih suci kadasarin antuk pikayunan sané suci. Mangda sampunang ri sampuné mapoggala polih ujar ala.

Labels: