GEGURITAN CANGAK : SIPTA RING SANG MAPI-MAPI SADHU

GEGURITAN CANGAK : 
SIPTA RING SANG MAPI-MAPI SADHU
            Tetikasanné sané mapi-mapi sadhu gumanti sampun ketah. Wénten sampun mawinten ngranjing sél. Wénten nyolong smara. Wénten mapitulung ngraris ngrusak. Gumanti méweh ngrereh sané gumanti jati-jati. Sang mraga wikan nganikaang tutuknia mertha hatinya wisa. Ring pangandika nyunyur manis,ngliangin,ngetisin. Sakéwanten ring kayun ngricikang payengkala. 
            Wénten pratiwimba indik tingkahé kadi ring ajeng. Minekadi Gaguritan Cangak sané karipta olih I Madé Pasek, saking Banjar Satriya, Negara Jembrana.
            I cangak gumanti duweg ngéka daya sané corah. Mangda basang ipunné gelis betek nénten antuk makarya ngamedalang peluh. Ipun pramangkin meséh bikas. Meséh panganggé . Tutur ipunné sami banban alon mangda nénten kanten tikasé kaon. Ulamé sané sampun uning ring dademenan ipunné gumanti ulam janten tengkejut. Nembé i cangak alep. Katah sané matur. Dangan antuk ipun nyaurin maosang déwék ipunné polih gelem. Swéca Ida Bhathara ngandikain mangda ipun madiksa. Usan ngambil karya mamati-mati ( himsakarma).
            Keni dudut manah ulamé. Sayan sue kabanda antuk  basang layah, i cangak raris ngarya baos sané nénten pastika. Kocap wénten juru pencar jagi ngrauhin. Ulamé sami jerih. Sira raris nénten jerih madem. Mangda kanten jati-jati, i cangak  ngeling mulisah .Ulamé ngega.  Punapi malih i cangak sampun dados sulinggih . Kendel i cangak . Dayané sané corah jagi molihang. Wantah i yuyu sané nénten ngega.
            Kagingsirang ulamé . Kagingsirang ka basang ipunné. Pramagkin basang ipunné ngagengang.  Dyastun sampun ageng nénten naler ipun usan ngamargiang tingkah mamangsa. Solah ngodag-ngodagang anak alit.
            Panguntat i yuyu nunas mangda kagingsirang. I cangak jerih dayané sané corah punika jagi ketara. Antuk busan-busan i yuyu nunas mangda ka gingsirang, i cangak nyak ngingsirang. I yuyu gumanti duweg. Ipun nénten nyak tiosan ring nglanting ring baong i cangaké. Wau kantenanga tulang ulamé akéh, i yuyu uning ring corahné i cangak sané mapi-mapi. Mabusana putih-putih  sakéwanten manahé nénten anut ring panganggé. Pamuputné i cangak padem antuk lobané kalangkung.
            Gaguritan  Cangak sakadi nujuhang sang mraga sadhu manten midep mapi-mapi. Sang sané patut tunasin pangandika. Sang sané patut tunasin pamargi raris mamargi lempas ring sasana janten jagi ngawetuang ujar ala.
            Pakantenané suci nénten dados anggén nyujatiang kayunné taler suci anut ring sesana,ring agama. …
            Majujuk ditu i cangak/ batis nengkleng semu rimrim/ mapanganggo ya sarwa petak/ magenitri lan maketu/ manting-anting masulimpang/ cara suci/ mirib kadi sang bhagawan // ( kaca 2).
            Panganggéné putih-putih saraina nénten jagi sué neket ring angga. Sakéwanten dados anggén nguluk-nguluk anak belog. Anak nénten nué kuasa …
            Yéning mula dasar corah/ yadin kaput/ saparadeg ban kamben putih/ kaswén pasti ya luntur/ jati waluya mula/ ané jani twah ya mapi-mapi sadhu/ mabet-mabet twara mangsa/ apang nyak manesekin// ( kaca 7).
Wantah wénten kadadak magentos bikas, nyandang pisan nué rasa waspada. Manisé sering manesin. Anggén pratiwimba i yuyu.. Dyastun sané ngandika sampun mraga sadhu….
            Tuah aukud ané tulak/ i kapiting/ sanget siksa di ati/ aketek twara ja ngugu/ tekén solahné i cangak/ dija unduk bwayané twara ngamu/ ngakal ngaé pules-pulesan/ apang bani manesekin // ( kaca 7).
            Geguritan  Cangak pinaka sasuluh mangda nué rasa waspada ring atur, pangandika, tetikasan sané alep, banban, nyunyur manis. Taler Gegrutian Cangak sakadi mapawungu mangda sampunang malaksana mapi-mapi santukan sayan sué jagi kanten manten. Paripolahé mangda anut saking telenging ati.  Sang manandur ayu, ayu jagi mupu, sang manandur ala, ala jagi katemu.
                       
                                                                                                            IBW Widiasa Kenitén
           

Labels: