Geguritan Dharma Sthiti – Dharma Sunyata

Geguritan Dharma Sthiti – Dharma Sunyata
Sekala - Niskala
            Sang kantun maurip taler patut nué tetuwek, tetimbang tatatiti . Punika anggén among – amongan. Among – amonganné sané patut manut sulur ngwetuang kerta utawi nayuhin sawitra, kulawarga, taler kadangwarga.  Pikayunan sané dayuh punika janten nglédangan utawi ngwetuang sang maurip nué rasa maurip. Rasa maurip punika pacang nglimbakang utawi sayan ngukuhang pasemetonanné.
            Sang manresti ka mrecepada gumanti namtamin karmaphala. Karmaphala nénten dados kelidin utawi kepung. Santukan karmaphala wenten mawit saking pamargi dumun, mangkin utawi sane pacang rauh. Sang katiban karma tan becik patut tiaga ring angga. Ngutsahayang mangda karmané dados becik. Kaucap mangda nénten nué pikayunan pariselsel ngamarginin karma.
            Karma ring sakantuné maurip taler pacang kabakta kantos ka jagat sunia. Ring jagat sunia genah ngaturang pamarginé ring mrecepada. Pikolihé maurip pacang janten ring jagat niskala. Patut – manut sadawegé ring mrecepada genah patut pacang pikolihang. Sunia, genah sané dahatang mautama patut usahayang sakantuné wénten ring mrecepada.
            Sapunika  I Madé Ménaka mahbahang ring geguritan Dharma Sthiti- Dharma Sunyata. Geguritan puniki nganggén pupuh sinom, durma, ginanti, ginada,mijil, maskumambang, pangkur, dandang, semarandana, adri, pucung, magatruh. Kacitak antuk Toko Buku Indra Jaya Singaraja.Geguritan puniki katah pisan madaging panuntun kauripan anggén sarana ngrereh genah ring jagat sunia.
            Ageman sang kantun maurip wénten tetiga, makarya, matetulung, subakti ring Sanghyang Widhi. Makarya sané patut ngwetuang pikolih patut. Makarya taler matetulung ring angga, matetulung  ring anak lian. Karyané punika aturang ring Sanghyang Widhi. Ida sané nyaksinin pamarginé rikalaning makarya utawi matetulung :
            Becik karya anggén negul/ manahé ganjah tur ganjih/ mangda sépanan ya ngoda/ nagih sarwa sukil alih, mingkin sané murug  dharma/ mangda kanti ya kalilih// Ginanti 8, kaca 5).
            Sang maurip patut saling tuléngayang saling tulung. Matetulung nénten mawit pacang ngrereh walesan. Matetulung gumanti saking pikayunan ening :
            Yén bisa mangingkupang/ saling tulung saling abih/ pada nyak madana rasa/ nanging twara nagih ngulgul/ mangda nganutin kabwatan/ sinah becik/ ngwijilang rasa jahen// ( Ginada 7, kaca 6).
            Subakti ring Sanghyang Widhi ring sekala taler pacang bakta ka niskala. Sekala – niskala nénten dados pasahang. Nglinggihang Sanghyang Ongkara ring hredya. Sanghyang Ongkara ngwetuang triaksara. Tunggalang malih dados Ongkara. Punika kaucap pasuk wetu :
            Ongkara ngawit sinahang/ maka arcan Sanghyang Widhi/ ngawijilang triaksara/ akara ukara malih/ makara sané kaping tri/ yéning angkep dados AUM/ mayoga dados Omkara/ mawak sangkan paran jati/ pasuk wetu/ kawitan samasta loka// ( Sinom 5, kaca 23).
            Ngarmargiang kauripan nganutin agem- ageman kauripan pacang ngukuhang pikayunan. Pikayunan kukuh manut sastra pinaka dasar mikolihang kasuniatan.  Kasuniatan pacang pikolih  madasar subakti ring Sanghyang Widhi.  Bhakti ring Sanghyang Widhi sekala- niskala.                                                     IBW Widiasa Kenitén
           
           

Labels: