Geguritan Goa Giri Putri

Geguritan Goa Giri Putri 
Panglukatan Mala, Nunas Amertha 
IBW Widiasa Kenitén
 
            Sang manresti nénten pacang mresidayang suci nulus. Wénten manten kagogan utawi prakertiné sané nénten manut. Nénten manut dresta utawi sastra agama. Indiké punika ngwetuang mala ring angga, ring pikayunan. Mala- mala sané ngabanda patut pisan tunasang panglukatan . Tatuwékné mangda éling ring kasujatian angga. Nénten malih mamargi utawi matingkah sané ngwetuang mala.
            Mala – mala sané gumanti ngoda pikayunané tirtha sinalih tunggil anggén negtegang . Nglungsur panglukatan panglebur sahananing mala. Mala lebur pikayunan ening jagi metu. Kerta kawéntenan pikayunané. Sapunika I Nyoman Dunia, S.Pd. sareng I Ketut Darma, MBA mahbahang ring Geguritan Goa Giri Putri, kacitak antuk Paramita Surabaya. Geguritan Goa Giri Putri madaging pupuh ginada, ginanti, maskumbang, sinom, durma, semarandana, sinom, sareng pangkur.
            Pura Giri Putri sinalih tunggil genah nglungsur panglukatan mala. Pura puniki wenten ring telenging goa pinaka linggih Hyang Giri Putri. Hyang Giri Putri nénten lian  Bhathari Parwati sakti Bhathara Siwa :
            Hyang Giri Putri/ pragayan sayang tur asih/ Saktin Ida bhathara Śiwa/ ketah kabaos Pārwati/ temedun ring mrecepada/ tengahing goa malinggih// ( Ginanti 1, kaca 3).
            Panglukatan mala taler lungsurang ring Hyang Giri Pati, Hyang Siwa, Dewi Gangga. Panglukatanné sané kalungsur sida nglebur sahananing mala, mrayascita idep. Ngicalang dasa mala sané ngrubéda :
            Rauh sampun kabaosang/ irika ring Giri Pati/ ketah jua Hyang Śiwa/ nunas palukatan suci/ prayascita kang piranti/ nunas plukatan kaluhur/ irika ring Déwi Gangga/ Bhathara bhathari sami/ sida lebur/ sahananing dasamala// ( Sinom 4, kaca 9).
            Dasa mala sida kalebur ngetuang bayu premana pageh, kukuh pikayunan suci ening. Pangandika sané metu ngetisin karna, tutur ayu. Pratingkahé punika ngwawinang adung paswitraan ring krama . Arang wénten biota :
            Ngwijilang bayu pramana/ pageh kukuh manah suci/ bawosé ngetisin karna/ patut kardi turing jujur/ mangda sida ngawetuang / tutur ayu/ ngawé adung pasuwitran// ( Ginada 3, kaca 11).
            Ratu Syahbandar, Déwi Kwam Im taler kaadegang. Genah nglungsur amertha. Nyihnayang panunggalan Hindu- Budha. Ratu Syahbandar, Déwi Kwam Im welas asih ring sang astiti bakti. Mapaica sané kalungsur  :
            Sayan – sayan ngon ring/ Ida dahat swéca turing asih/ Déwi Kwam Im banget sayang/ gelis manyambrama tedun/ mapaica kawibuhan/ asing apti/ sidaning don mresidayang// ( Ginada 6,, kaca 25).
            Goa Giri Putri sané wénten ring Nusa Panida gumanti linggih Sanghyang Siwa, ngwetuang kerta jagaté, landuh pikayunan, pamargi. Pura puniki gumanti pusering, pamugeh  jagat Nusa Panida sané patut kasungsung, kasembah, katuléngayang  nénten manten saking Nusa taler saking duranusa.
            Mangkin tunggilang mawosang/ kahanan ring Giri Putri/ wantah pamurtian Śiwa/ ngawi kerta jagat landuh/ pusering jagat ring Nusa/ Giri Putri/ sandang junjung saha sembah//  ( Ginada 7, kaca 25).
            Dasa mala presida kalebur satmaka amertha. Pikayunané dedeg, rasa bagia, landuh ring kauripan. Kauripan degdeg cihna éling ring kawéntanan angga.
                                                                                   

Labels: