Geguritan I Lijah-lijah : Nyledi Kaagungan

Geguritan I Lijah-lijah : 
Nyledi Kaagungan

             Mangda mresidayang madeg agung, minekadi dados bupati, gubernur, utawi presidén nénten antuk akéh nué bala. Nénten antuk akéh partai sané ngicénin suara jagi mapengiring. Nénten antuk treh raja. Nénten antuk polih ngranjing tegeh-tegeh. Utawi gelar katah.Midep antuk kawikanan matur-atur, naya upaya mresidayang  ngamel jagat. Aturé sané makanten pastika, makanten jati-jati mresidayang nyedot pikayunan sang miragi.  Sang mabebaos nué kaweruhan  mempersuasi anak tios. Kayuné kadi satinut sané kaaturang. Minab unteng pikayunané nunggal.
            I Lijah-lijah sinalih tunggil jadmané punika. Jadma dusun, tuna arta. Tuna bala. Sakéwanten kaduwégan ipuné kalangkung pisan. Sang  miragiang atur ipuné kadi keni guna.  Wantah ipun mabebaos sami ngega. Gumanti jadma ririh. Mawit ipun malajah nguluk-nguluk reraman ipuné. Ring kulawarga dumun malajahang angga. Wantah ring kulawarga sampun mapikolih, nglimbak ring genah tiosan.Wusan punika nguluk-nguluk sané jagi mencanén ipun.  Sami mresidayang kauluk-uluk kantos raja  kauluk-uluk. Nyihnayang rajané belog pisan. Samaliha gelis pisan ngega atur anak tios. Sapunika  mungguh ring Geguritan I Lijah-lijah  kakawi olih I Nyoman Antasha, Banyuning ,Kacitak antuk Toko Buku Indra Jaya, Singaraja.
            Dados raja, dados bupati, dados gubernur, punapi malih dados presidén patut pisan nué wiwéka. Wantah wiwékané kirang dangan antuka melog-melog. Timbangang  atur sané kapiarsa. Sampunang sami telebanga. Jati napi nénten. Sampunang gelis kadropon. Kadroponé ngwetuang bhaya. Séda durus kaagungané ical. Wau aturanga leluhuré kantun  kapanesan ring tegal panangsar manten sampun gelis ngega. Dija wénten anak kantun murip polih kasuargan. Panganggén I lijah-lijahé taler sané ngawinang. Ipun sampun mapanganggé putih kuning. Kadi anak putus.  Wantah sané matur jadma nista.  Nénten ja kagega.Diastun sané aturanga patut utawi jati. Pakantenané saking sisi taler nyedot kayun.Punapi malih ipun ngaturang polih kasuargan majalaran malabuh geni. Nyandang pisan gelis kagega  :
            Nawegang Ratu Sang Natha/ duk titiang jaga mawali/ meriki ka jagat pada/ ring tegal panangsaran laut/ pitaran lelingsir I Déwa/ titiang panggih/ kantun sami kapanesan//
             Duk ring tegal panangsaran/ titiang polih manangkilin/ pitaran lalingsir I Déwa/ irika titiang kauduh/ yan sampun ring mrecepada/ mangda gelis/ ngaturin cokor I Déwa//
            Mangda kayun ugi I Déwa/ ngrauhin ka swargan gelis/ déning wantah cokor I Déwa/ sane kapatutang nuntun/ jaga nungkap ka swargan/ mangda gelis/ usan nanang kanarakan//( Pupuh Ginada Anyar,24,29,30, kaca 25).
            Wantah ratuné kirang wiweka. Kirang pawilangan dangan pisan antuka ngékaang. Dados ratu mangda setata melajahang angga sampunang linggihé manten wilangina.Telektekang taler sang matur.   Aturina malabuh geni ring gembongé taler kayun. Nyantenang pisan ratu belog. Gembong genah nyedut citakan raris kajeburin. Dija wénten pamargi pacang manggihin suarga. Pamuput dados awu :
            I Lijah-lijah angucap/ uduh Ratu Déwa Gusti/wau sampun aturang titiang/ ring gembongé marga luwung/ buktinya makadi titiang/ malih mawali/ meriki ka jagat pada//
            Raris nyeburang raga/ ka tengah gembongé ngendih/ pamuputné ida séda/ puwun ngantos dadi awu/ I Lijah-lijah ucapang/ néné jani/ kendelé tan pira-pira//( Pupuh Ginada Anyar,33,37, kaca 26).
            Santukan sampun mapikolih sané kaaptiang, dangan antuk I Lijah-lijah ngékaang. Ipun raris  nyledi dados agung. Jadma nista mresidayang ngasorang sang madeg ratu. Katahé nué naya upaya mapikenoh pisan rikalaning mapikayun ngawengkurat.
                                                                                                IBW Widiasa Kenitén
           

Labels: