Geguritan Indik Panca Yadnya :
Yadnya
Nyuastika
Yadnya sané pinih seringa
mamargi wantah ring déwa yadnya. Samaliha maageng-agengan. Wantah sampun ageng
kaucap utama. Arang wénten pikayunan ngamargiang yadnya ring manusa sané
kalaran. Ring sang katinggalan rerama. Ring anak sané nénten mresidayang
ngranjing. Nénten mresidayang naur prebia ring sakolah. Punapi malih ring anak
lingsir-lingsir sané sampun wreda,sané nénten mresidayang makarya malih. Sané
sungkan-sungkanan.
Sapunika taler yadnya sané marupa
bhuta yadnya. Bhuta yadnya nénten marupa caru utawi taur kémanten. Yadnya sané
patut tragiang pisan, yadnya ring ibu pretiwi. Urati ring kawéntenan ibu
pretiwi. Genahé nunas amerta. Arang sané mautsaha matanduran wit taru. Alasé
karabas. Ring pinggir pikantenan becik alasé sakéwanten ring tengah sampun
telas wit taruné sané ageng-ageng Toyan danu alit taler durung wénten pikamkam
mecikang palemahan.
Sanghyang Widhi mayadnya
ngwetuang bhuana agung-alit. Matetujon mangda antar kauripané. Mangda hita
kauripané. Manusa pinaka sinalih tunggil buana alit patut pisan ngaturang
yadnya. Santukan wénten rna ( utang) sané patut kataur. Penauran rna marupa
pamargi utawi upakara. Rna-rna punika minekadi, déwa rna, pitra rna, rsi rna.
Penauran rna mauteng antuk pikayunan susrusa. Pikaunan satwam. Pikayunan satam
ngwetuang yadnyané mapikolih. Sapunika I Ketut Surna, S.Pd. mahbahang ring
geguritan Indik Panca Yadnya, kacitak antuk Toko Buku Indra Jaya, Singaraja .
Yadnya ring Sanghyang Widhi nénten antuk upakara kémanten. Dasar
pikayuane sané banget pisan ngedengan. Yadnya sané manut sesuduk utawi tatatitining ngwangun yadnya. Yadnya sané nyuastika,
munggah, tedun, ka samping mangda anut kadasarin antuk tatwamasi :
Tetuweké kahaturang/ rasa hormat miwah bakti/ mantuk ring para déwata/ manusa
utama jati/ kawéntenan maring gumi/ jadma sané patut nahur/ antuk bakti miwah
yadnya/ kaajegang tatwamasi/ sané tuju/ masyarakat jagat hitha// ( Pupuh
Sinom, 4 kaca 2)
Mangda nénten nirdon ngamargiang
yadnya patut taler mangda uning ring kasukseman yadnyané. Tatujoné mangda
pastika utawi kawirasaang , katelebang ring telenging pikayun. Wantah durung
uning patut nglungsur pangandika ring sang maangga tapini. Sinalih tunggil
sarana yadnya punika porosan. Sarana alit kasuksemané luih pisan. Porosan linggan
Sanghyang Tri Murthi, Brahma, Wisnu, Siwa.Jambé linggan Sanghyang Brahma. Sedah
Sanghyang Wisnu. Apuh linggan Sanghang Siwa:
Suksemané kahaturang/ indik porosan puniki/ jambé lambing Déwa Brahma/
basé lambang Sanghyang Wisnu/ apuh Sanghyang Siwa/ Hyang Tri Murthi/ sungsungané
krama désa// ( Pupuh Ginada,7 Kaca 7).
Yadnya sane kamargiang mangda
nyuastika, munggah tedun, ka samping taler margiang. Yadnya nénten marupa
upakara kémanten taler marupa paripolah sané manut sastra. Manut ring
tatatining dados manusa. Welas asih ring sang kalaran, ring sang katunan. Taler
ngyadnyaang angga marupa pamargi sané patut. Yadnya puniki nénten ngambil
prebia.
IBW
Widiasa Kenitén
Labels: Geguritan