Geguritan Japatuan Kabanda antuk Tresna

Geguritan Japatuan
Kabanda antuk Tresna
                Gumanti méweh megat tresna. Punapi malih ring anak istri sané maangga patibrata. Tresnané ngwetuang pusang kayun. Kawisésan tresnané ngwetuang lali ring angga. Sang katresnain diastun sampun karereh olih Sanghyang Kalamretiu satiané alaki rabi nénten surud-surud. Kantos purun ngreruh ka suargaloka. Tresnané tumus sekala niskala. Sang alaki rabi  kantos ka niskala. Sapunika mungguh ring Geguritan Japatuan kasurat olih I Madé Gambar.
Geguritan Japatuan maésed-ésed sakadi pamargan Sang Darmawangsa ngruruh suargaloka.   Geguritan Japatuan nganggén pupuh Durma 55 pada, pangkur 15 pada, sinom 24 pada, smarandana 21 pada. Geguritan Japatuan nyihnayang sapasira manten pacang mresidayang polih suarga. Nénten sang maangga prabu,raja, pemimpin, utawi sadaka. Wantah sampun pamarginé manut ring sesananing kamanusan, satia ring laksana .
Sang alaki rabi sami-sami ngamargiang satia. Astiti bakti ring kawitan, ring Sanghyang Widhi. Sang kalih kalulutan tresna. Saling tuléngayang. Nénten midep-midepang angga soang-soang. Sang istri ngamargiang patibrata. Taler matetikas manut dresta, agama. Sami-sami wikan. Wikan ring kasujatianing dados manusa :
Tur anembah astiti bakti ring lakia/ tan lipia rahina wengi/ karaning ya manggih wiya/ ébuh suka ring suaminniya/ tan lipia bakti ring widhi/ anging  tan lama yusa/ apan pamamite uni// ( Durma 7, kaca 4 ).
Santukan nyekeh sawa kantos sasihan janten pacang nyebelin désa. Samaliha ngwetuang pinungkan. Ambu sang lina mikobetin sang maurip. I krama désa manggihin pikobet. Raris nunas pamargi ring sang awangga rat.  Sang awangga rat nglungsur pamargi ring sang sadaka. Anut pamarginé kaula- raja- sang sadaka.  I krama désa nenten midep-midepang angga. Punapi malih jagi nyengkalén sang kasungsutan. Pamargi sané kaicénin :
Kocap akéh linging aji ala pisan/ ya dadi banaspati/ menadi gering sasab merana/ melah né jani késahang apang de nu mangeletehin i rama désa/ aturé  alon mehari// ( Durma 23, kaca 6).
Sang katresnain taler nunas mangda katanem. Santukan sampun lina.  Wantah suksma sarira – antakaranma sarira sané kantun mresidayng mamargi. Marupa sabda tan palingga. Nglungsur mangda digelis kaprelina. Uning anggané  sampun nénten dados linggain malih :
Sampun wengi ada sabda tan palingga/  rasan nyané sang lalis/ mituduhin tingkah/ sampunang beli mamasah/ sawan titiangé né mangkin/ yan beli tresna/ tanem titiang mangda becik//         ( Durma 37, kaca 9) 
Sawané kabecikan. Kamargiang manut pituduh sastra taler tatakramaning wong antarlina.  Sakeéwanten tresna ring sang lina nénten surud-surud mangda mresidayang katemu :
Nunas mameriksain apang melah/ sawan rain cainé mangkin/ tan carita wustanem/ sampun becik pinariksa/ Ki Japatuan mapaihin/ beli sampun sareng lunga/ banggayang titian padidian//  ( Durma 52, kaca 11).
Sang alaki rabi magda sami-sami tresna, sami adung. Astiti bakti ring Sanghyang Widhi. Midep manyama braya. Sami-sami  satia.  Satiané pacang nyarengin pamarginé kantos ka suarga loka.
                                                                                                                                IBW Widiasa Kenitén      

Labels: